تیروئیدیت
تیروئیدیت
تیروئیدیت ، تیروئیدیت هاشیموتو،تیروئیدیت تحت حاد،تیروئیدیت حاد،تیروئیدیت خاموش،تیروئیدیت چیست،تیروئیدیت ویروسی،تیروئیدیت بعد از زایمان،تیروئیدیت و درمان،تیروئیدیت هاشیموتو و بارداری،تیروئیدیت هاشیموتو چیست؟،تیروئیدیت هاشیموتو در بارداری،تیروئیدیت هاشیموتو عوارض،تیروئیدیت هاشیموتو و دیابت،تیروئیدیت هاشیموتو یعنی چه،درمان تیروئیدیت هاشیموتو
در این مطلب از سایت جسارت می خواهیم در مورد بیماری تیروئیدیت صحبت کنیم.امیدواریم این مطلب مورد توجه شما سروران گرامی قرار گیرد.تیروئیدیت عارضه التهاب غده ای به نام تیروئید است که در گردن زیر سیب گلو و بالای استخوان ترقوه واقع شده است.نقش غده تیروئید تنظیم فرآیندهای متابولیکی در بدن شما، کنترل ضربان قلب و چندین وظیفه مهم دیگر می باشد. تیروئیدیت یا التهاب تیروئید اغلب نتیجه یک بیماری سیستم ایمنی خودکار بدن یعنی حمله بدن به سیستم ایمنی خودش است .این بیماری به هر شکلی می تواند تظاهر کند. گاهی با علائم گواتر، گره تیروئید و یا با علائم کم کاری و یا پرکاری تیروئید بروز می گردد.
تیروئیدیت چیست
تیروییدیت بیماری است که در آن غده تیرویید ملتهب میشود. غده تیرویید یک عضو زاینده هورمون در قاعده گردن، کنار نای است. معمولاً افراد میانسال ۳۰ تا ۵۰ ساله از هر دو جنس را مبتلا میکند ولی در زنان شایعتر است.
آشنایی با تیروئیدیت
تیروئیدیت عارضه التهاب غده ای به نام تیروئید است که در گردن زیر سیب گلو و بالای استخوان ترقوه واقع شده است. نقش غده تیروئید تنظیم فرآیندهای متابولیکی در بدن شما، کنترل ضربان قلب و چندین وظیفه مهم دیگر است. به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، تیروئیدیت یا التهاب تیروئید اغلب نتیجه یک بیماری سیستم ایمنی خودکار بدن یعنی حمله بدن به سیستم ایمنی خودش است . این بیماری به هر شکلی می تواند تظاهر کند. گاهی با علائم گواتر، گره تیروئید و یا با علائم کم کاری و یا پرکاری تیروئید بروز می کند. زمینه های ژنتیکی افراد در ابتلا به بیماری تیروئیدیت موثراست اما این بدان معنا نیست که این بیماری ارثی است. تیروئیدیت در هر سنی ممکن است بروز کند اما بیشترین سن شیوع این بیماری بین 30 تا 50 سالگی است. بر اساس آمارهای موجود 5 تا 10 درصد از زنان بعد از زایمان دچار تابلوی تیروئیدیت می شوند که زمینه ای از بیماریهای خود ایمنی تیروئید را نیاز دارد. از سوی دیگر یک عفونت یا داروهای خاص هم می توانند منجر به بروز تیروئیدیت شوند. علائم تیروئید با توجه به ویژگی های آن می تواند شبیه به کم کاری یا پرکاری تیروئید باشد. در این مقاله بارزترین علائم این عارضه غده ای عنوان شده تا امکان شناسایی به موقع آن برای مراجعه در وقت مناسب به پزشک میسر شود.
تیروئید خاموش
تیروئیدیـت خاموش بسیار شبیه به تیروئیدیـت پس از زایمان است. این اختلال نیز یک اختلال در سیستم ایمنی است، اما مربوط به زایمان نمی باشد و می تواند هم در زنان و هم در مردان ایجاد شود. مانند تیروئیدیـت پس از زایمان، در این اختلال نیز یک مرحله سطح هورمون تیروئید بالا (تیروتوکسیکوز) است و باعث بروز علائم پرکاری غده تیروئید می شود. پس از آن یک مرحله علائم کم کاری غده تیروئید ایجاد می شود. این اختلال در نهایت ظرف ۱۲ تا ۱۸ ماه از بین می رود. اگر سطح هورمون تیروئید کم باشد و باعث علائم شدید شود، تا زمانی که شرایط بهبود پیدا کند، باید از داروهای جایگزین هورمون تیروئید استفاده شود. در چند مورد مشاهده شده است که سطح هورمون های غده تیروئید به صورت دائمی کاهش یافته است.
تشخیص و درمان تیروئیدیت
معاینهی فیزیکی غدهی تیروئید به تعیین این که آیا غدهی تیروئید بزرگ شده یا خیر، کمک میکند. آزمایش خون مقدار هورمونهای تیروئیدی موجود در خون را براورد میکند. اسکن تیروئید نیز به منظور بررسی غدهی تیروئید مورد استفاده قرار میگیرد. بیوپسی غدهی تیروئید نیز به شناسایی علل بروز این بیماری کمک میکند. گزینههای درمانی میتواند تنها بعد از شناسایی نوع تیروئیدیت تشخیص داده شود. برای بیماری که مبتلا به پرکاری تیروئید میباشد، پزشک ممکن است مسدود کنندههای بتا را به منظور پایین آوردن ضربان قلب تجویز کند. چنین بیمارانی ممکن است در معرض ید رادیواکتیو نیز قرار بگیرند که باعث کاهش غدهی تیروئید میشود. در موارد شدید، داروهای ضد تیروئیدی نیز میتواند به کاهش علائم کمک کند. داروهای جایگزین هورمون نیز به احیاء سطح هورمونها کمک میکند و از اینرو فعالیتهای متابولیکی را تنظیم میسازد و مانع از التهاب بیشتر غدهی تیروئید میگردد. داروهای تسکین دهندهی درد نیز ممکن است برای بیمارانی که از گلو درد رنج میبرند، تجویز شود. در مورد کم کاری تیروئید، هورمون تیروئید سنتزی مانند لووتیروکسین تجویز میشود. در صورتیکه این بیماری درمان نشود، اختلالات تیروئیدی ممکن است منجر به بروز آسیب دائمی به غدهی تیروئید گردد. بنابراین، بعد از بروز و مشاهدهی علائمی این بیماری بلافاصله باید به پزشک مراجعه کرد.
انواع تیروئیدیت
شایعترین نوع این بیماری تیروییدیت هاشیموتو، تیروییدیت لنفوسیتیک یا تیروییدیت خودایمن نیز خوانده میشود که التهاب مزمن همراه با ارتشاح لنفوسیتی است. تیروییدیت تحت حاد، تیروییدیت گرانولوماتوز، تیروئیدیت پس از زایمان، تیروئیدیت خاموش، تیروئیدیت ناشی از دارو، تیروئیدیت ریدل (Riedel’s thyroiditis) و تیروئیدیت حاد سایر انواع میباشند. بندرت این بیماری به دنبال عفونت ویروسی رخ میدهد و انواع نادرتر دیگری نیز دارد. بزرگی، درد و حساسیت به لمس در غده تیرویید، تب، درد فک یا گوش (گاهی اوقات)، پرکاری تیرویید (ضربان قلب سریع، عصبی شدن، لرزش و کاهش وزن سریع) از نشانهای این بیماری هستند.
علائم تیروئید حاد
تورم و درد جلوی گردن، تب، دیسفاژی، دیسفونی اغلب فارنژیت یا درد حنجره وجود دارد . گرمی، تندرنس غده تیروئید .
درمان تیروئیدیت با هورمون درمانی
اگر این بیماری موجب کمبود هورمون تیروئید گردد، از این روش استفاده میکنند. استفاده روزانه از لووتیروکسین مفید میباشد. لووتیروکسین بسیار شبیه هورمون تیروکسین مترشحه از غده تیروئید میباشد. به علت آن که، مقدار لووتیروکسین تجویزی ممکن است تغییر یابد، لذا بیمار باید هر 6 تا 12 ماه به پزشک مراجعه کند تا میزان TSH را در خون اندازه گیری کند. زیادی لووتیروکسین، باعث کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان و آریتمی قلبی میشود.
علل و عوامل خطرساز تیروئیدیت
در این بیماری، سیستم ایمنی بدن آنتی بادیهایی میسازد که غده تیروئید را تخریب میکنند. برخی پزشکان معتقدند ویروس یا باکتری باعث این بیماری میشود و برخی دیگر عوامل ژنتیکی را مسبب این بیماری میدانند. این بیماری بیشتر در زنان میانسال شایع است، اما میتواند مرد، زن و کودک را در هر سنی گرفتار کند
تیروئیدیت مزمن (هاشیموتو)
تیروئیدیت مزمن که بیشتر در زنان 50-30 ساله به وجود می آید و تیروئیدیت هاشیموتو نامیده می شود. تشخیص براساس ظاهر و بافت شناسی غده ملتهب انجام می گیرد . شکل های مزمن بیماری معمولا با درد، علائم فشاری یا تب همراهند و فعالیت تیروئید نیز معمولا در حد طبیعی یا پایین قرار دارد . ایمنی با واسطه سلولی نقش مهمی در بیماریزایی تیروئیدیت دارد . به نظر می رسد زمینه مستعد ژنتیک نیز در پیدایش بیماری اهمیت داشته باشد. در صورت عدم درمان بیماری به آرامی در جهت هیپوتیروئیدی پیش می رود.
علائم تیروئید تحت حاد
تیروئید به صورت قرنیه بزرگ شده و گاه گداری دردناک می شود . پوست روی غده اغلب قرمز و گرم است . ممکن است مشکل و نامطلوب باشد . تحریک پذیری، عصبانیت، بیخوابی و کاهش وزن که از تظاهرات هیپروتیروئیدیسم هستند،شایع میباشد امکان دارد بیمار دچار تب و لرز شود .
درمان تیروئیدیت با داروها و مکمل ها
برخی داروها، مکملها و غذاها، بر جذب لووتیروکسین اثر دارند. اگر زیاد از فراوردههای سویا استفاده میکنید و یا رژیمهای غنی از فیبر دارید و یا یکی از داروهای زیر را مصرف میکنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید:
مکمل آهن
کلستیرامین (دارویی برای پایین آوردن کلسترول خون)
هیدروکسید آلومینیوم (داروی ضد اسید معده)
سدیم پلی استیرن سولفانات (برای جلوگیری از افزایش مقدار پتاسیم خون)
سوکرافیت (داروی اولسر یا زخم)
مکمل کلسیم
درمان تیروئیدیت مزمن
هدف درمان کاهش دادن اندازه غده تیروئید و جلوگیری از میکزودم است . 1- برای کم کردن فعالیت تیروئید و کاهش تولید تیروگلوبولین، جایگزینی هورمون تیروئید تجویز می شود . 2- در صورت وجود علائم هیپوتیروئیدی، هورمون تیروئید استفاده شود . 3- در صورت وجود علائم فشاری، جراحی ضرورت پیدا می کند
تیروئیدیت بعد از زایمان
مانند تیروئیدیـت هاشیموتو، تیروئیدیـت پس از زایمان یک بیماری خود ایمنی است. اما تنها در زنانی که زایمان داشته اند اتفاق می افتد. در تیروئیدیـت پس از زایمان، سیستم ایمنی بدن، حدود شش ماه بعد از زایمان به غده تیروئید حمله می کند و باعث افزایش موقت سطح هورمون تیروئید (تیروتوکسیکوز) و نشانه های پرکاری غده تیروئید می شود. سپس، بعد از چند هفته، غده تیروئید از هورمون تیروئید تخلیه می شود، بنابراین سطح هورمون تیروئید در خون کم شده و علائم کم کاری تیروئید ایجاد می شود. با این حال تمام زنان مبتلا به تیروئیدیـت پس از زایمان، هر دو مرحله را تجربه می کنند. اگر سطح هورمون تیروئید کم باشد و باعث علائم شدید شود، ممکن است نیاز به استفاده از هورمون های جایگزین تیروئید داشته باشد تا شرایط به حالت عادی بازگردد. در اغلب زنان مبتلا به این بیماری، عملکرد تیروئید ظرف ۱۲ ماه پس از تولد نوزاد به حالت عادی باز مر گردد. اگر چه گاهی اوقات پایین بودن سطح هورمون تیروئید می تواند دائمی باشد.
انواع تیروئیدیت
هاشیموتو (رایج ترین نوع این بیماری است)
حاد
پس از زایمان (پس از زایمان ایجاد می شود)
خاموش و یا بدون درد
ناشی از دارو
ناشی از تشعشع
تیروئیدیت حاد یا عفونی
تیروئیدیت حاد
تیروئیدیت De Quervain’s که گاهی اوقات به تیروئیدیت حاد نیز شناخته می شود،با وجود یک عفونت ویروسی، موجب ایجاد تورم و درد در این غده خواهد شد. اوریون و آنفولانزا از جمله عفونت هایی هستند که مسئول این بیماری می باشند. آن ها معمولا در زنان ۲۰ تا ۵۰ ساله دیده می شود. De Quervain’s معمولا باعث تب و درد در گردن، فک یا گوش می شود. این عفونت ها غالبا باعث می شوند که میزان ترشح هورمون های تیروئید به داخل خون بیش از حد شود. انتشار بیش از حد هورمون تیروئید به داخل خون، اصطلاحی به نام تیروتوکسیکوز دارد که منجر به ایجاد علائم پرکاری غده تیروئید (پرکاری تیروئید)، از جمله موارد زیر می شود:
بیخوابی
تپش قلب
کاهش وزن
کج خلقی
تپش قلب و لرز مرتبط با پرکاری تیروئید با مصرفی یکی از داروهای بتا بلاکر درمان می شود. درد ناشی از التهاب تیروئید بر اثر De Quervain’s اغلب با مسکن هایی مانند آسپیرین، یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، کاهش پیدا می کند. در مواردی که این داروها مؤثر نباشند، کورتون ممکن است تجویز شود. این بیماری معمولا در عرض چند روز درمان می شود. اما فعالیت غده تیروئید ممکن است ظرف چند ماه به حالت عادی خود باز گردد. گاهی اوقات ممکن است بیماری مجدد عود کند و سطح هورمون های غده تیروئید به صورت دائمی دچار تغییر شود. در این شرایط ممکن است برای درمان، نیاز به استفاده از داروهای جایگزین هورمون برای طولانی مدت باشد.
تیروئیدیت ناشی از دارو
تیروئیدیت گاهی با مصرف داروهایی از جمله اینترفرون، آمیودارون، لیتیوم و یک گروه از داروها که برای درمان برخی سرطان ها استفاده می شود، ایجاد خواهد شد. این داروها با ایجاد آسیب در غده تیروئید باعث بروز علائم می شوند. این اختلال می تواند علائم کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید را ایجاد کند. تیروئیدیت ناشی از مصرف دارو معمولا کوتاه مدت است و ممکن است پس از متوقف کردن مصرف دارو که باعث این بیماری شده است، از بین برود. اگر از داروی خاصی استفاده می کنید که مشکوک به آن می باشید، هرگز بدون اجازه پزشک مصرف آن را متوقف نکنید. تیروئیدیت ناشی از دارو می تواند گاهی اوقات گلو درد در ناحیه اطراف غده تیروئید ایجاد کند. این درد با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و گاهی اوقات کورتون کم می شود.
تیروئیدیت ناشی از تشعشع
درمان با ید رادیو اکتیو برای پرکاری غدد تیروئید یا پرتو درمانی برای سرطان های خاص نیز می تواند به غده تیروئید آسیب رسانده و منجر به ایجاد علائم پرکاری غدد تیروئید یا نشانه ای از کم کاری غده تیروئید شود. سطح پایین هورمون تیروئید پس از درمان ید رادیواکتیو، معمولا دائمی است و ممکن است علائم کم کاری غده تیروئید نیاز به استفاده از درمان جایگزینی هورمون به صورت مادام العمر داشته باشد.
تیروئیدیت حاد عفونی
تیروئیدیت حاد یا عفونی معمولا توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود. این شکل تیروئیدیت نادر است و با تضعیف سیستم ایمنی بدن در ارتباط می باشد. کودکان نیز از گروه هایی می باشند که ممکن است به این اختلال مبتلا شوند. علائم آن نیز شامل گلو درد، احساس ناخوشی، تورم غده تیروئید و گاهی اوقات علائم کم کاری یا پرکاری غده تیروئید می باشد. این علائم معمولا زمانی که عفونت با آنتی بیوتیک درمان شود، بهتر خواهد شد. در این میان، درد تیروئید اغلب با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی اداره می شود. کودکان معمولا نیاز به جراحی برای برداشتن بخش غیر طبیعی تیروئید دارند. غده تیروئید غده پروانه ای شکل است که در گردن واقع شده است.
بیشتر بخوانید : آزمایش تیروئید ♥ التهاب تیروئید ♥ پرکاری تیروئید ♥ کم کاری تیروئید ♥ کم کاری تیروئید قبل از بارداری
- ۹۷/۰۳/۲۶